Slotbijeenkomst Climate Proof Areas Schouwen-Duiveland

Het deelproject Schouwen-Duiveland van Climate Proof Areas wordt op woensdag 2 november afgesloten met een slotbijeenkomst in het Watersnoodmuseum bij Ouwerkerk.

De afgelopen drie jaar hebben beleidsmedewerkers en wetenschappers zich gebogen over de vraag hoe Schouwen-Duiveland zich kan aanpassen aan het veranderende klimaat. Dit gebeurde in het kader van het Interreg North Sea Region project Climate Proof Areas. De veertien partners uit vijf landen onderzochten tijdens dit project welke duurzame, multifunctionele oplossingen er kunnen zijn voor klimaatadaptatie. Kernvragen waren daarbij:
·     welke gevolgen heeft het veranderende klimaat en hoe kunnen we daar nu al        op inspelen?
·      welke maatregelen zijn mogelijk, hoe krijgen we die uitgevoerd en wie speelt       daarbij welke rol?

        
Vijf Zeeuwse pilots
Tijdens de slotbijeenkomst komen vijf pilotprojecten die op Schouwen-Duiveland gehouden zijn of nog lopen, nog een keer voor het voetlicht:
·       het Havenplateau van Bruinisse
·       de zoetwatervoorziening
·       de Plompe Toren
·       de meerlaagsveiligheid
·       de buitendijkse projecten.

Verder staan onder meer op het programma een inleiding door professor Pier Vellinga van Wageningen UR over de klimaatadaptatiestrategie in de regio en wordt er gesproken over hoe klimaatadaptatie te verankeren is in het beleid en de uitvoering.
 
Aanmelden
Deze slotbijeenkomst op 2 november in het Watersnoodmuseum begint om 13.00 uur en zal tot circa 17.00 uur duren. Aanmelden kan nog tot 21 oktober bij il.de.kubber@zeeland.nl

Drie jaar lang was Schouwen-Duiveland in het project Climate Proof Areas het pilotgebied voor Nederland. Nu het project is afgerond, is het tijd voor een korte terugblik.

In 2008 werd begonnen de gevolgen van klimaatverandering in beeld te brengen. Klimaatverandering was op Schouwen-Duiveland toen nog een ver-van-mijn-bed-show. In een proces met maatschappelijke organisaties, overheden, bedrijven en scholen is gezocht naar praktische voorbeelden van hoe Schouwen-Duiveland zich kan aanpassen aan het veranderende klimaat.

Korte termijn
Met de gevolgen van de klimaatverandering valt het op de korte termijn wel mee. Toch, als je kijkt naar de huidige problemen met klimaat, dan is het duidelijk dat er aandacht mag zijn voor verbeteringen. Zo kan het in het voorjaar soms te droog zijn voor gewassen om te groeien. Aanvoer van zoet water van elders is dan noodzakelijk. In de zomer en het najaar bestaat de kans dat er niet geoogst kan worden omdat het juist te nat is. Als gevolg van klimaatverandering zullen deze ‘excessen’ vaker gaan voorkomen.

Indirecte gevolgen
Daarnaast staan ontwikkelingen te gebeuren, die indirect het gevolg zijn van klimaatadaptatie. Bijvoorbeeld als het Grevelingenmeer als bassin moet gaan dienen om piekafvoeren van de grote rivieren op te vangen. De dijken aan de noordkant van het eiland zullen hiervoor geschikt gemaakt moeten worden. In die zin bevindt Schouwen-Duiveland zich echt in de frontlinie van klimaatadaptatie in Nederland.

Brede inzet en uitwerking
Er is al met al heel wat gebeurd. Projecten als Plompe Toren en het Havenplateau Bruinisse hebben een impuls gekregen en er zijn visies opgesteld. De proef van Meijer BV met de teelt van zouttolerante aardappelen sloot zo goed aan bij het onderwerp van klimaatadaptatie, dat ook deze studie is meegenomen binnen het project Climate Proof Areas. Het kennisinstituut Deltares heeft veel energie gestopt in de studie om de zoetwatervoorziening op Schouwen-Duiveland te verbeteren. Rijkswaterstaat heeft samen met een aantal externe partijen een uitgebreide studie gedaan naar de meerlaagsveiligheid. In deze studie is duidelijk geworden dat er nogal wat kan worden verbeterd op het gebied van evacuatieroutes, opvanglocaties en voorlichting.

Klimaatadaptatiekaart
De gevolgen van klimaatverandering en de mogelijke adaptatiemaatregelen staan overzichtelijk in één kaart (zie hiernaast) voor het hele eiland samengevat. 

Strategische visie
De gemeente Schouwen-Duiveland heeft de resultaten van Climate Proof Areas verwerkt in haar strategische visie die onlangs is vastgesteld en waarbij klimaat en water een belangrijke rol spelen. Wellicht biedt klimaatadaptatie op lange termijn zelfs juist tal van kansen op het gebied van recreatie.
Belangrijk is dat bij allerlei (ruimtelijke) ontwikkelingen klimaatadaptatie een duidelijke plaats krijgt. Voor de landbouw liggen er wellicht goede mogelijkheden om de zoetwatervoorziening te verbeteren. Als er dijken moeten worden versterkt, denk er dan aan om deze multifunctioneel te maken door ze bijvoorbeeld van een weg te voorzien die dienst kan doen bij evacuatie.
Drie jaar Climate Proof Areas heeft laten zien dat er tal van kansen zijn op het gebied van klimaatadaptatie. Het is nu aan de regio om ze op te pakken!

.

ROUTEKAART KLIMAATBESTENDIG 
SCHOUWEN DUIVELAND
(klik voor volledige grootte)

Op 24 november organiseert Climate Proof Areas een slotbijeenkomst in Brussel. Daar worden de resultaten en aanbevelingen aan Europa bekend gemaakt. 

Tijdens dit symposium zullen de wetenschappers en beleidsmedewerkers uit Nederland, België, Duitsland, Zweden en Engeland hun ervaringen delen en met mogelijke oplossingen komen voor een klimaatadaptieve Noordzeeregio.

Het beleid en de regelgeving voor klimaatadaptatie wordt voor een belangrijk deel op Europees niveau vastgelegd. De praktische uitvoering van klimaatadaptatie komt echter vrijwel altijd op lokaal niveau te liggen. Hoe verloopt deze rolverdeling en hoe kan Europa haar rol verbeteren? Bijvoorbeeld op gebied van samenwerking, financiering en regelgeving.

Een van de gastsprekers tijdens dit slotsymposium is Rosario Bento de Pais. Zij is hoofd van de Unit Adaptation van DG Clima van de Europese Commissie. Bart Parmet, directeur van de staf deltacommissaris, geeft vervolgens zijn visie op klimaatadaptatie op nationaal niveau.

Aan het eind van deze bijeenkomst wordt het Memorandum of Understanding- ondertekend door alle partners - aan de Europese Commissie en North Sea Region overhandigd. Daarmee is het project Climate Proof Areas na drie jaar officieel afgesloten.
 

De afgelopen drie jaar is tijdens de uitvoering van de verschillende pilotprojecten veel ervaring opgedaan op het gebied van klimaatadaptatie. Die gezamenlijke bevindingen worden beschreven in een Memorandum of Understanding (MoU).

Deze MoU wordt door alle veertien partners uit de vijf deelnemende landen ondertekend. Daarmee geven de ondertekenaars aan dat zij het erover eens zijn hoe klimaatadaptatie moet worden aangepakt en met welke factoren rekening moet worden gehouden. Bovendien wordt er een aantal beleidsadviezen gedaan. Een daarvan is de introductie van een klimaattoets bij ruimtelijke ontwikkelingen. Je kunt dit zien als een uitbreiding van de Nederlandse watertoets of MER-procedure.

Andere adviezen betreffen de ontwikkeling van een strategie voor klimaatadaptatie op alle overheidsniveaus en de integratie van de aanpak van klimaatadaptatie in verschillende sectoren.

Om het deelproject Schouwen-Duiveland van Climate Proof Areas voor een breed publiek duidelijk te maken, is een expositie samengesteld. Deze bestaat uit twee grote informatiepanelen en een monitor met touchscreen.

Na de laatste vergadering van de projectgroep Climate Proof Areas Schouwen-Duiveland zijn de leden op aardappel-excursie gegaan.